By lokal gastronomiczny mógł funkcjonować, niezbędne jest zapewnienie należytej higieny. Należy dbać nie tylko o porządek i czystość, ale przede wszystkim o zdrowie osób pracujących w gastronomii. Chodzi nie tylko o badania wymagane przed przyjęciem do pracy, ale o cykliczne sprawdzanie stanu zdrowia osób zatrudnianych w lokalach świadczących usługi żywieniowe dla ludzi. Badania sanitarno-epidemiologiczne przeprowadzane są u osób zatrudnianych przy wytwarzaniu, pakowaniu, dystrybucji lub przechowywaniu nieopakowanej żywności i wody przeznaczonej do spożycia. Badania te dotyczą też pracy przy lekach, czy też myciu naczyń i pojemników przeznaczonych na leki, wodę lub żywność. Także właściciele sklepów spożywczych wymagają zarówno od obecnych, jak i przyszłych pracowników, aktualnych badań do celów sanitarno-epidemiologicznych.
Obowiązek pracodawcy skierowania pracownika na badania
Obowiązek nałożony na każdego pracodawcę prowadzącego działalność gastronomiczną polegający na uzyskaniu dla każdego zatrudnionego pracownika lokalu gastronomicznego orzeczeń lekarskich dla celów sanitarno-epidemiologicznych o braku jakichkolwiek przeciwwskazań do pracy z żywnością wynika z zapisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Uzyskanie pozwoleń do pracy w kontakcie z żywnością leży po stronie pracodawcy, dlatego też to on w całości powinien pokryć koszty badania sanitarno-epidemiologiczne w gastronomii. Wydanie oświadczenia o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy w lokalu gastronomicznym składa się z dwóch etapów.
Jak wyglądają badania sanitarno-epidemiologiczne?
Pierwszy krok, jaki należy podjąć, to udanie się do najbliższego punktu Państwowej Inspekcji Sanitarnej i dostarczyć do niej próbkę kału, w celu wyeliminowania nosicielstwa bakterii Salmonelli. Pamiętać należy, że tylko Sanepid może takiej analizy dokonać, więc nawet jeśli pracodawca wyśle pracownika do prywatnej jednostki, ta i tak próbkę wyśle do Sanepidu, a pracodawca taki zapłaci dodatkowo za prywatną wizytę u lekarza przyszłego pracownika. Nosicielem bakterii Salmonelli może być każdy, nawet o tym nie wiedząc, dlatego tak ważne w pracy w gastronomii jest wykluczenie bycia nosicielem. Badanie polega na dostarczeniu do Sanepidu próbki kału pobieranych przez trzy kolejne dni. Każda próbka powinna być podpisana imieniem, nazwiskiem, datą i godziną pobrania próbki. Próbki te należy dostarczyć nie później niż 72 godziny po pobraniu pierwszej z nich, zaś wyniki badań do odbioru są już po tygodniu, w siedzibie.
Kolejnym krokiem po odebraniu wyników ze Stacji Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest udanie się z nimi do lekarza medycyny pracy. Od kilku lat, lekarz medycyny pracy, po zapoznaniu się z wynikami otrzymanymi w Sanepidzie wystawia jedynie oświadczenie o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy w jednostce związanej z żywnością i żywieniem, chyba że przyszły pracodawca wymaga książeczki do celów sanitarno-epidemiologicznych, wtedy dokonuje odpowiedniego wpisu do takiej książeczki. Nie ma jednogłośnie brzmiącego przepisu o terminie ważności takiego badania - jeden lekarz medycyny pracy wystawi takie oświadczenie ważne bezterminowo, inny zaś nakaże powtórzyć je np. za rok. Warto również pamiętać, iż w przypadku oświadczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych, właścicielem takiego oświadczenia staje się pracodawca, natomiast właścicielem książeczki do celów sanitarno-epidemiologicznych, wraz z aktualnymi wpisami, jest stale pracownik.
Warto zaznaczyć, że dokonanie analizy przez Stację Sanitarną kosztuje 120 zł, i aby analiza taka została w ogóle dokonana, kwotę tę należy uiścić jeszcze przed zdaniem pierwszej próbki. Natomiast wizyta u lekarza medycyny pracy jest uzależniona od przychodni, w której dany lekarz przyjmuje, a także od lekarza, i wahac się może od 60 do nawet 100 zł.
Przeczytaj również o dezynfekcji w gastronomii.
